Tăng là mừng nhưng tăng quá nhanh lại lo
Từ cuối năm 2020, thị trường chứng khoán Việt Nam bắt đầu tăng tăng mạnh về khối lượng giao dịch. Số liệu cho thấy trong vòng 10 tháng đầu năm 2021, các nhà đầu tư cá nhân của Việt Nam đã mở thêm hơn 1 triệu tài khỏan. Tính ra trung bình 100 ngàn tài khoản mới mỗi tháng thì đến cuối năm 2021, con số trên 4 triệu tài khoản nhà đầu tư cá nhân là hoàn toàn khả thi.
Thị trường chứng khoán Việt Nam tăng mạnh và lập đỉnh mới được cho là từ một số nguyên nhân sau: thị trường chứng khoán thế giới tăng trong bối cảnh hồi phục kinh tế sau Covid-19, kỳ vọng của các nhà đầu tư ở Việt Nam từ các gói hỗ trợ lớn của Chính phủ có độ trễ, và tâm lý FOMO không chỉ của nhà đầu tư nhỏ lẻ mà ngay cả nhiều doanh nghiệp.
Với nhiều ngjười, rất khó để bình tâm khi thấy xung quanh mình, những người đầu tư chứng khoán chia sẻ lợi nhuận hàng chục phần trăm chỉ sau vài tháng thậm chí vài tuần. Những người chỉ đơn giản đầu tư vào chỉ số VNIndex vào giữa năm 2020 thì đến nay đã có mức lợi nhuận gần 100%, một mức sinh lợi đầy cám dỗ.
Xét về tỷ lệ người dân tham gia thị trường chứng khoán thì Việt Nam vẫn còn ở mức rất khiêm tốn vì còn xa mức 5%, và mức độ trưởng thành của thị trường Việt nam hiện vẫn chỉ ở nhóm thị trường cận biên (frontier market). Việc phát triển của thị trường vì vậy là tất yếu và đáng mừng nhưng trong một thời gian ngắn mà tăng trưởng nóng quá thì rất đáng ngại.
Bởi vì đối với các nhà tạo lập thị trường và các nhà đầu tư chuyên nghiệp khác, khi thị trường tăng đến một mức độ nào đó thì sẽ tái cân bằng lại danh mục đồng thời chốt lợi nhuận. Khi đó sẽ có những đợt rung lắc, và nếu tâm lý hoảng loạn xảy ra thì sẽ có những đợt bán tháo mạnh. Lúc này những nhà đầu tư mới vừa tham gia thị trường sẽ là những người gánh chịu phần mất mát lớn nhất.
Đang từ tâm lý háo hức, kỳ vọng kiếm lời nhanh từ thị trường chứng khoán mà thị trường bị điều chỉnh mạnh thì sự thất vọng là rất lớn đối với nhiều nhà đầu tư lúc này, đặc biệt hơn với những nhà đầu tư dùng đòn bẩy tài chính. Sự chuyển đổi nhanh từ yêu sang ghét sẽ khiến cho những người này mất niềm tin ở thị trường chứng khoán, về lâu dài là điều bất lợi cho sự phát triển của thị trường vì kiểu tâm lý chim sợ cành cong.
Nhà đầu tư mới cần nâng cao hiểu biết về thị trường
Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang được đánh giá là tiềm năng, với dự báo VNIndex có thể đạt mốc 1700 vào năm 2022, tốc độ tăng EPS trong khoảng 20%-30% và mức P/E có thể về mức 14-15. Tuy nhiên, theo báo cáo của MSCI Vietnam mới nhất vào ngày 29/10/2021 thì chỉ số P/E của Vietnam Index là 23,85 và P/B là 3,8, một mức khá cao so với nhóm các nước đang phát triển, chẳng hạn P/E của MSCI các thị trường phát triển cùng thời điểm là 15,08 và P/B là 1,93.
Trong dài hạn, khi nền kinh tế phát triển thì chỉ số chứng khoán sẽ tăng theo, nhưng trong ngắn hạn thì điều này không hề chắc chắc. Cho nên sẽ là rất nguy hiểm cho những nhà đầu cơ có mong muốn lướt sóng thị trường, đặc biệt là những người mới tham gia thị trường.
Sức hút của thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian gần đây không chỉ đối với các nhà đầu tư cá nhân mà còn xuất hiện ở cả doanh nghiệp. Thị trường chứng khoán tăng, hoạt động sản xuất kinh doanh bị gián đoạn đã khiến không ít doanh nghiệp tìm đến hoạt động đầu tư tài chính, mà trong đó phần lớn là chứng khoán.
Trong số này, có những doanh nghiệp có được lợi nhuận ấn tượng từ đầu tư chứng khoán nhưng cũng có những doanh nghiệp đã phải nhận trái đắng. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài thì là một vấn đề rất đáng quan ngại vì nguồn lực của doanh nghiệp phi tài chính được phân bổ vào hoạt động không cốt lõi của doanh nghiệp.
Thị trường chứng khoán Việt nam đang có dấu hiệu chững lại ở nhóm các cổ phiếu có mức vốn hóa lớn vì hầu như các thông tin tốt đều đã được phản ảnh vào giá. Dòng tiền vẫn còn mạnh đang tìm đến những cổ phiếu có mức vốn hóa trung bình và nhỏ. Nhưng sẽ là nguy hiểm nếu dòng tiền vào ra liên tục ở các cổ phiếu nhỏ, các cổ phiếu có yếu tố nền tảng không rõ ràng.
Do đó, việc nâng cao hiểu biết kiến thức về chứng khoán, về thị trường, về đầu tư là hết sức cần thiết để có được một thị trường phát triển lành mạnh và bền vững. Ở nhiều nước, cơ quan quản lý thị trường hoặc những hiệp hội đầu tư chứng khoán sẽ là nơi cung cấp các nguồn tài liệu, các chương trình đào tạo để nhà đầu tư trang bị kiến thức cho mình. Cụ thể là những kiến thức cơ bản về cổ phiếu, những rủi ro trong việc đầu tư cổ phiếu.
Cùng với đó, bản thân mỗi nhà đầu tư cũng phải tự có nhu cầu nâng cao hiểu biết, kinh nghiệm của mình. Hệ thống các quy định pháp lý cũng cần chặt chẽ hơn để bảo vệ nhà đầu tư nhỏ lẻ trong những trường hợp mua bán nội bộ, thao túng giá chứng khoán. Thị trường cũng sẽ hiệu quả hơn khi bán khống và giao dịch T+0 sớm được áp dụng.
Sự thận trọng không bao giờ là thừa trên thị trường chứng khoán. Việc bảo vệ quyền lợi các nhà đầu tư nhỏ lẻ luôn là cần thiết để có được niềm tin của những nhà đầu tư này. Và khi niềm tin có, thì kênh dẫn vốn qua thị trường chứng khoán sẽ phát triển và phát huy tối đa vai trò của mình trong hệ thống tài chính và nền kinh tế nói chung.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Vui Lòng Lịch Sự & Chừng Mực, Cảm Ơn Bạn !