Làm Sao Nước Mắt Chảy Ngược ?

Với thế hệ 8X-9X, khi nhiều bạn bắt đầu ổn định tài chính thì cũng là lúc ba mẹ đến tuổi về hưu. Có trường hợp ba mẹ hoàn toàn tự chủ được về tài chính, có trường hợp ba mẹ coi con cái như của để dành. Nhưng dù trong trường hợp nào thì đây cũng nên là một phần trong kế hoạch tài chính của thế hệ này.

Sự biết ơn

Ở Việt nam, số người có lương hưu chỉ chiếm 1/5 số người ở tuổi về hưu. Không những thế, mức lương hưu trung bình nếu ở mức 4-5 triệu đồng/tháng thì cũng rất khó để trang trải chi phí cuộc sống đắt đỏ ở các đô thị lớn như Tp.HCM hay Hà nội. Dù người Việt thường hay nói “nước mắt chảy xuôi” nghĩa là thế hệ trước lo cho thế hệ sau chứ không cần chiều ngược lại. Nhưng thực tế cuộc sống cơm áo gạo tiền, nếu thu nhập khi về già không đủ trang trải thì sao ?

Trừ những người cũng còn khó khăn, hay vì lý do gì đó không hề quan tâm đến cha mẹ, thì việc chu cấp một phần hay toàn bộ về tài chính để giúp đỡ cha mẹ là điều cần làm với con cái đã trưởng thành và có công ăn việc làm. Chuyện này xuất phát từ sự biết ơn.

Bởi vì có không ít trường hợp, cha mẹ dù khó khăn nhưng nhất định không muốn làm phiền đến con cháu mà ngỏ lời trước. Chỉ khi nào con cái chủ động, và thực sự có lòng thực hiện thì cha mẹ mới nhận sự giúp đỡ quan tâm.

Ở góc độ của con cái, đó không chỉ là thể hiện sự biết ơn mà còn là tình cảm, sự yêu thương. Có một số người cực đoan đến mức, cho rằng sinh con là quyết định của cha mẹ, và cha mẹ phải có trách nhiệm với quyết định của mình trong việc nuôi dạy con cái. Điều này cũng có thể đúng một phần theo quy định pháp luật ở một số nước, nhưng đó chỉ là phần nuôi mà thôi.

Một đứa trẻ được lớn lên trong một gia đình có sự chăm lo, yêu thương của cha mẹ thì khả năng thành công là cao hơn rất nhiều với đứa trẻ chỉ được cha mẹ nuôi, đơn thuần về mặt vật chất. Chính vì vậy, có được những thuận lợi hơn thì cần thực hiện sự biết ơn với người đã giúp đỡ mình trực tiếp, và đó chính là ba mẹ.

Ở những xã hội Á Đông như Việt Nam, văn hóa còn là một yếu tố có ảnh hưởng đôi khi còn mạnh mẽ hơn các quy định của pháp luật.

Thực hiện như thế nào

Hình thức hỗ trợ thì đa dạng lắm. Có người trích một phần thu nhập cố định hàng tháng để gửi cha mẹ từ tiền lương, tiền cho thuê nhà, hay như người viết có biết trường hợp dược sĩ cho thuê bằng rồi chuyển số tiền này cho cha mẹ . Có người thì thỉnh thoảng hỗ trợ cha mẹ như một khoản tiền quà tặng, từ thu nhập bất thường, hay tiền thưởng của năm.

Ngoài hỗ trợ tài chính trực tiếp, có những hình thức hỗ trợ khác như thanh toán các chi phí hàng tháng như tiền điện nước, điện thoại, Internet, truyền hình cáp v.v… Hiện nay các dịch vụ này đều được thanh toán rất tiện lợi qua các ứng dụng nên dùng con cái dù ở xa, vẫn có thể thực hiện được dễ dàng. Đó là chưa kể các dịchg vụ Internet banking hay ví điện tử hiện nay rất phổ biến, việc chuyển tiền là rất thuận tiện và nhanh chóng.

Con cái cũng có thể hỗ trợ cha mẹ qua các chi phí khác như hỗ trợ lương thực thực phẩm, chi phí đi du lịch, chi phí chăm sóc sức khỏe. Có nhiều người hiện nay chọn gói bảo hiểm có quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho cha mẹ cũng là một giải pháp thay thế cho việc hỗ trợ tài chính.

Ở tuổi già, ai cũng biết thu nhập giảm đi nhưng các chi phí không hề giảm, mà có khi còn nhiều hơn, đặc biệt là các chi phí liên quan đến chăm sóc y tế. Các chi phí này nếu không có một khoản dự phòng lớn từ trước, hay các sản phẩm bảo hiểm phù hợp thì chẳng may trong trường hợp phát sinh rủi ro, sẽ là một gánh nặng chi phí không hề nhỏ đối với gia đình.

Trong trường hợp bố mẹ không có khoảng cách tuổi quá lớn với con, trong khoảng 30 tuổi đổ lại, thì một số loại hình bảo hiểm nhân thọ kết hợp đầu tư hay bảo hiểm hưu trí cũng là một giải pháp để cân nhắc. Ví dụ con ra trường và có công ăn việc làm tốt ở tuổi 22, bố mẹ ở tuổi 50 thì có những sản phẩm bảo hiểm nhân thọ với thời hạn trung bình 15 năm phù hợp với kế hoạch tài chính. Với số tiền tích lũy được, có thể chuyển sang thu nhập định kỳ hàng tháng một cách linh hoạt sau này.

Một số trường hợp cha mẹ có điều kiện, thì con cái còn có thể giúp đỡ qua việc tối ưu hóa tài sản để tạo thu nhập. Chẳng hạn tham vấn để cha mẹ lựa chọn hình thức đầu tư tạo nguồn thu nhập ổn định như cho thuê nhà, nhà trọ, hay đầu tư vào các công ty có cổ tức ổn định, một số loại trái phiếu.

Chuẩn bị cho tương lai

Không như ở nhiều nước phát triển khác, người về hưu hầu như ai cũng có lương hưu hoặc tối thiểu cũng có trợ cấp xã hội để đảm bảo mức sống tối thiểu, thì ở Việt Nam, việc chuẩn bị tài chính cho tuổi già vẫn chưa được phổ biến rộng.

Thế hệ 8X-9X như hiện nay trong nhiều trường hợp vừa phải có kế hoạc tài chính để hỗ trợ cho cha mẹ, vừa có kế hoạch cho chính bản thân mình, và thêm cả cho con cái. Nhìn được bức tranh tổng thể như vậy mới thấy kế hoạch tài chính là không hề đơn giản. Dĩ nhiên mỗi người, mỗi gia đình có hoàn cảnh điều kiện và mục tiêu khác nhau nhưng đây là những khoản mục cần phải có trong một kế hoạc tài chính. Hy vọng rằng trong 20-30 năm tới, khi những người 8X-9X về hưu thì đã có chuẩn bị sẵn tài chính cho những năm về hưu của mình. 

Khi đó, không cần phụ thuộc vào con cái và gửi thông điệp đến thế hệ sau rằng các con chỉ cần lo tốt cho tương lai của các con, tạo điều kiện tốt nhất có thể cho thế hệ sau là tốt lắm rồi. Còn nếu có điều kiện và quan tâm đến ba mẹ, thỉnh thoảng về thăm, cùng ăn tối, cùng đi chơi, tặng quà cho ba mẹ thì còn gì vui bằng. Mà cuộc sống ai lại chẳng thích quà ? Không đòi hỏi nhưng có thêm thì chẳng phải vui hơn ?